Stijgende spanning en dalende prijzen: het kan verkeren.

Vorige week had de mineralendeal getekend moeten worden als voorbode van een langdurige vrede voor Oekraïne. Het liep anders. In tegenstelling tot het weer is de kou wat betreft de Verenigde Staten nog niet uit de lucht. Normaal gesproken zien we energieprijzen oplopen wanneer spanningen toenemen, maar dit keer is dat zeker niet het geval. Integendeel zelfs.

De kop is eraf!

Inmiddels is het februari: de kop is eraf. Wat zien we gebeuren? De gasvoorraden lopen leeg; Nederland zit zelfs onder de minimale, door de EU opgelegde niveaus, en de gas- en elektriciteitsprijzen stijgen.

Nieuw jaar, nieuwe kansen. En bedreigingen…

2024 ligt inmiddels achter ons, en we zijn net aan het nieuwe jaar begonnen. Wat zal 2025 ons brengen? De geopolitieke spanningen blijven toenemen. Internationaal worden economische en territoriale belangen steeds nadrukkelijker geclaimd. Zo blijven discussies over soevereiniteit, zoals rond Groenland en Taiwan, hoog op de agenda staan. Tegelijkertijd houden conflicten in verschillende regio’s, zoals die in het Midden-Oosten, de aandacht vast.

Congestie, congestie, congestie. Je kunt geen krant meer openslaan, of je leest wel iets over congestie. In Utrecht hebben 16 bedrijven een brief ontvangen van de netbeheerder waarin wordt vermeld dat ze verplicht worden af en toe minder elektriciteit te verbruiken wanneer de netbeheerder hierom vraagt. De netbeheerder mag dit doen op basis van het codebesluit “verplicht aanbieden congestiemanagement” van 26 augustus jongstleden.

Dunkelflaute! We hebben er één te pakken. Afgelopen dagen was het grijs en grauw. Bewolkt en af en toe mistig. De zon kwam er niet doorheen en we hadden nauwelijks wind. In de energiemarkt spreken we dan over een dunkelflaute: je hebt nauwelijks iets tot niets aan je hernieuwbare energieproductie uit zon en wind. En dat hebben we geweten op de onbalansmarkt!

De meeste bladeren zijn alweer gevallen of aan het vallen. De straffe wind van afgelopen dagen helpt hier een handje aan mee. En niet alleen aan het vallen van de bladeren, ook aan het vallen van de prijzen van de emissierechten én aan de uurprijzen op de day-aheadmarkt.

De zomervakantie is voorbij en de batterij is weer vol, terwijl de afgelopen volatiele maanden met weersinvloeden en geopolitieke spanningen de energieprijzen en congestie hebben beïnvloed, waarbij het codebesluit congestiemanagementdiensten vooral belangrijk is voor klanten met aansluitingen van 1 MW of hoger.

Door de groei van zonne- en windenergie hebben kolen- en gascentrales steeds minder draaiuren, wat druk op hen legt. Dit zien we terug in de FCR-prijzen, waar de capaciteitsvergoedingen bij veel zon en/of wind hoger zijn dan gemiddeld. Deze maand zijn de opbrengsten iets meer dan € 18.500,- per MW, een niveau dat we sinds oktober 2022 niet meer zagen, toen door hoge gasprijzen. Nu komt dit door het lage aantal draaiuren.

De energiemarkt in Nederland kent turbulente tijden met stijgende prijzen voor gas en kolen, meer negatieve elektriciteitsprijzen en veranderende balanceringsvergoedingen. Dit voorjaar toont aan hoe dynamisch en uitdagend de energiemarkt kan zijn, met significante verschuivingen in prijzen en beschikbaarheid van verschillende energiebronnen.

April doet wat ie wil. Dit blijkt ook wel uit de ontwikkeling van de meeste energieprijzen. Tot halverwege de maand gingen de prijzen omhoog, de laatste twee weken tonen alle prijzen een (hard) dalende trend.

Het eerste kwartaal is achter de rug. Waar staan we vandaag de dag? De impact van de daling van de gasprijs zie je overal terug: in de daling van de forwardprijzen, in de daling van de spotprijzen, in de daling van de capaciteitstarieven op de balanceringsmarkten. Alleen niet in de daling van de onbalansprijs(piek).

De eerste twee maanden zijn achter de rug, de kop is eraf zullen we maar zeggen. Afgelopen maand veel nieuws: salderen wordt niet afgebouwd omdat de Eerste Kamer dit heeft tegengehouden.

We zijn los: de eerst maand van het nieuwe jaar zit erop. En wat een start van het jaar! Energieprijzen dalen, maar tegelijkertijd zien we ook een daling in de capaciteitsvergoedingen op de balanceringsmarkten. Echter, de onbalansprijzen en vergoedingen op GOPACS stijgen aanzienlijk.

Waar liggen de kansen in het jaar 2024? Lees meer in de marktupdate van Januari.