Onderhuidse onrust op de energiemarkten: stilte voor de zomerstorm?
Hoogtepunten in deze marktupdate
Markt lijkt tijdelijk tot rust gekomen, maar achter de schermen broeit spanning.
Gasprijs beweegt zijwaarts, maar zorgen nemen toe richting de zomer.
Trump’s importheffingen raken onverwacht ook de emissiemarkt.
Opvallend veel negatieve uren op de stroommarkt ondanks stabiele forwards.
Kolenprijzen zwiepen op en neer door geopolitieke ruis.
Flink hogere vergoedingen op de balanceringsmarkt in Q1.
Markt voor emissierechten onder druk door chemiesector en economische angst.
TenneT creëert onverwachts ruimte voor bedrijven op de wachtlijst.
Algemeen
Onvoorspelbaarheid leidt tot volatiliteit.
De prijzen op de energiemarkten worden grotendeels gedreven door de mondiale gasprijzen, het weer en geopolitieke ontwikkelingen. De afgelopen periode heeft dit duidelijk laten zien. Niet alleen de aandelenkoersen bewogen sterk door berichten uit de VS, ook de energieprijzen gingen alle kanten op. Inmiddels lijkt de rust tijdelijk (voor 90 dagen) te zijn wedergekeerd, maar schijn bedriegt. De gasvoorraden zijn laag en moeten tijdig worden aangevuld tot de minimaal vereiste niveaus. Dit zal in de komende maanden tot opwaartse druk leiden. Bij aanhoudende volatiliteit resulteert dit automatisch in hogere spreads. Voor partijen met flexibiliteit biedt dit kansen om hiervan te profiteren.
Kolen
De kolenprijzen lieten de afgelopen weken een sterke volatiliteit zien. De maand begon rond de $105 per ton, steeg eind van de maand naar bijna $113 per ton en noteert inmiddels onder de $108 per ton. De voornaamste oorzaken waren spanningen rondom het importheffingenbeleid van Trump, de volatiliteit van de gasprijs en het oplopen van de Europese kolenvoorraden.
Gas
De TTF voor maart begon rond de €37 per MWh en eindigde daar ook in de buurt. Inmiddels noteert de gasprijs rond de €32 per MWh, een niveau dat begin maart ook al even werd bereikt.
De gasmarkt is de afgelopen twee weken sterk beïnvloed door geopolitieke spanningen, milder weer en lage opslagniveaus. Dit heeft geleid tot prijsschommelingen en onzekerheid op de korte termijn. Tegelijkertijd hebben een lagere verwarmingsvraag en een verwachte toename van hernieuwbare energiebronnen de gasvraag verzwakt. Handelaren maken zich hierdoor zorgen over de marktflexibiliteit in de zomer.
Emissierechten
De emissieprijzen zijn recent fors gedaald: van €74 per ton begin maart naar €63 per ton.De aankondiging van nieuwe Amerikaanse importtarieven door president Donald Trump heeft zorgen opgeroepen over de economische vooruitzichten in de EU. Deze tarieven wakkeren de angst voor een nieuwe recessie aan, hebben het marktsentiment negatief beïnvloed en hebben bijgedragen aan de daling van de EUA-prijzen. Daarnaast hebben zorgwekkende berichten over de chemiesector ook impact gehad op de emissieprijzen.
Elektriciteit
Hoewel de elektriciteitsforwards zich in maart grotendeels zijwaarts bewogen, was er de afgelopen dagen toch sprake van een daling. Voor het jaar 2026 noteert de prijs nu rond de €75 per MWh, terwijl deze begin en eind maart nog rond de €82 per MWh lag.
De gemiddeld ongewogen day-ahead-prijs ligt rond de €107 per MWh. Inmiddels zijn er al 84 uren met negatieve prijzen geregistreerd op de day-ahead-markt, terwijl er in januari en februari geen negatieve uren waren.
Op de balanceringsmarkten liggen de capaciteitsvergoedingen in de eerste drie maanden van dit jaar fors hoger dan in dezelfde periode vorig jaar.
Op de onbalansmarkt valt vooral de continue toename van het aandeel regeltoestand 2 op. In 2024 eindigde dit op bijna 17%, en inmiddels zitten we year-to-date net onder de 22%.
Congestie
Goed nieuws vanuit TenneT: recent onderzoek heeft aangetoond dat de toepassing van TDTR-contracten leidt tot het vrijmaken van circa 9,1 GW aan vermogen voor bedrijven op de wachtlijst.
