Salderen, netcapaciteit & energiechaos, wat kan je verwachten?

Hoogtepunten in deze marktupdate

  • Salderen wordt niet afgebouwd waardoor grote energiebedrijven beginnen met terugleverheffingen.

  • De kolenprijs laat volatiliteit zien, dit door onder andere de stijging van de gasprijzen.

  • De gasprijzen zijn de afgelopen dagen licht gestegen, echter blijft de markt in een dalende trend.

  • De gasconsumptie in Nederland heeft het laagste niveau in tien jaar bereikt, naar verwachting zal de vraag toenemen.

  • Lagere emissies en minder behoefte aan emissierechten door verminderde activiteit in de industriële sector

  • Een stijging van elektriciteitsprijzen, mede door de opwaartse trend in de handel van emissierechten.

Algemeen

De eerste twee maanden zijn achter de rug, de kop is eraf zullen we maar zeggen. Afgelopen maand veel nieuws: salderen wordt niet afgebouwd omdat de Eerste Kamer dit heeft tegengehouden.

Nu komen ook de grote energiebedrijven met terugleverheffingen en is het voor huishoudens met zonnepanelen chaos: niemand weet meer waar hij of zij nog een energiecontract kan afsluiten zonder (stiekem) te betalen voor zijn of haar zonne-energie.

De door de nieuw te vormen coalitie zo gewenste nieuwe kerncentrales kunnen het net niet op, want dat zit vol zo blijkt uit een recente studie van TenneT. We wisten al dat het net vol zit, maar toch fijn dat dit nog even wordt bevestigd.

De ene grote batterij na de andere wordt aangekondigd: 250 MW in de Noordoostpolder, 364 MW in Zeeland en 180 MW in Eemshaven: het kan niet op. Tegelijkertijd staan de capaciteitsvergoedingen op de balanceringsmarkten stevig onder druk door de daling van de gasprijs. Hoe zit dit nu allemaal?

Kolen

Vanaf medio januari is de kolenprijs met bijna 21% is gedaald vanaf 5 januari tot en met 14 februari om vervolgens met ruim 18,2% te stijgen. De stijging is in het kielzog van de stijging van de gasprijs die afgelopen dagen ook hard omhoog is gegaan.

Daarnaast spelen enkele andere zaken, zo meldt Metal Expert het volgende:

  • Europese indices kunnen fluctueren aangezien het algemene aanbod op de markt zal krimpen, terwijl de vraag naar bulkschepen in de Atlantische regio zal toenemen;

  • In Turkije wordt de handel belemmerd door verschillende factoren, waaronder economische problemen in het land en een afname van het aanbod uit Rusland; en

  • Marktinsiders melden dat bepaalde handelsbedrijven vrije partijen hebben voor verzending in maart, maar zich onthouden van het plaatsen van aanbiedingen omdat ze een verdere prijsverlaging willen vermijden

Gas

De gasprijzen zijn afgelopen dagen licht gestegen. De markt blijft echter in een dalende trend door mild weer, een ruim aanbod van gas, en goed gevulde gasvoorraden.

De vullingsgraad in Nederland is lager dan vorig jaar, terwijl deze in Duitsland hoger ligt dan het Europees gemiddelde. Daarbij heeft de gasconsumptie in Nederland het laagste niveau in tien jaar bereikt. Echter is de verwachting dat de vraag naar gas zal toenemen door iets lagere nachttemperaturen en afnemende windkracht.

De gasreserves in Europa zijn verder afgenomen. De Europese Commissie werkt aan een volledige stopzetting van Russische gasdoorvoer via Oekraïne na het verstrijken van het huidige contract.

Tot slot, Qatar is van plan zijn aardgasproductie te verhogen ondanks een recente daling van de wereldwijde LNG-prijzen. De vraag is welke impact dit gaat hebben op de prijzen.

CO2

Na een periode van daling zijn de CO2-emissierechten afgelopen dagen gestegen van circa 53 euro per ton naar circa 58 euro per ton. Dit is deels aangewakkerd door een shortpositie in de markt.

De daling van de CO2-prijs wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren, waaronder een traag industriële herstel, sterke output van hernieuwbare energiebronnen en beperkte vraag naar elektriciteit door mild weer.

Bijna de helft van de emissies onder het EU Emissiehandelssysteem (ETS) komt van de industriële sector, waar verminderde activiteit heeft geleid tot lagere emissies en dus minder behoefte aan emissierechten. Daarnaast heeft de snelle uitbreiding van hernieuwbare energie in Europa, versneld door de energiekosten na de invasie van Rusland in Oekraïne, ook de behoefte aan koolstofvergunningen verminderd. De Europese Commissie veilt extra emissierechten om een programma te financieren dat de EU minder afhankelijk moet maken van Russisch gas.

Elektriciteit

Kijken we naar de ontwikkeling van de EPEX-Spot day-aheadprijs, dan zitten we voortschrijdend gemiddeld inmiddels net boven de € 71,- per MWh. Ruim 30% onder de gemiddelde prijs van 2023 en slechts 30% van de gemiddelde prijs over 2022 (gemiddeld € 242,- per MWh).

De lage elektriciteitsprijzen in de eerste weken werden genoteerd door zacht weer en veel aanbod van windenergie. De prijs van elektriciteit is afgelopen dagen gestegen, mede door de opwaartse trend in de handel van emissierechten.

Vorige
Vorige

Inzichten uit het eerste kwartaal: De impact van de daling van de gasprijs zie je overal terug

Volgende
Volgende

De energiemarkt laat een complex en dynamisch beeld zien met dalende energieprijzen