Ondanks dat de daling van de energieprijzen doorzet blijft de markt nerveus

Algemeen

De daling van de energieprijzen zet verder door, toch blijft de markt nerveus. De reacties van prijzen op berichtgevingen worden gelukkig steeds minder heftig.

Inmiddels kan worden gesteld dat Europa, ook dankzij de Verenigde Staten, de energie-oorlog heeft gewonnen die Rusland begin 2021 al is begonnen. Hoewel minder gecoördineerd dan wellicht was bedacht, hebben de eigen-land-eerst-acties van de individuele lidstaten ervoor gezorgd dat Europa als geheel haar weerbaarheid heeft getoond. Binnen een tijdsbestek van nog geen anderhalf jaar is de EU van het Russisch pijpleidinggasinfuus gegaan en op LNG-beademing overgegaan waarbij de zuurstof(lees gas)flessen overal ter wereld vandaan kunnen komen en ingeplugd kunnen worden.

Gas

De daling van de gasprijzen, zowel spot als forward, zet verder door. Niet alleen in Europa, ook in de rest van de wereld zien we lagere gasprijzen.

Op 1 maart is de end-of-day-prijs voor de frontmonth € 47,08 per MWh. De laatste keer dat de end-of-day-prijs voor de frontmonth lager was, was op 26 augustus 2021. Toen was de end-of-day-prijs voor de fronthmonth € 45,79 per MWh. Maar: op 2 maart 2021, exact twee jaar geleden een week of drie voor Gazprom de gasprijs begon te manipuleren, was de end-of-day-prijs € 15,87 per MWh. De gasprijs is nu dus nog steeds drie keer hoger dan voor het Russisch powerplay. De eerste week van maart zijn de prijzen verder gedaald en zijn we zelfs even onder de € 43,- per MWh geweest.

De belangrijkste oorzaak wereldwijd: de milde winter. Kijken we specifiek naar Europa, dan zien we naast de milde winter een overvloed aan LNG-aanbod én een lager gasverbruik.

Als gevolg hiervan zijn de Europese gasvoorraden nog steeds op een historisch hoog niveau voor de tijd van het jaar. Een ander gevolg is dat het bekende badkuipprofiel weer is teruggekeerd: de prijzen voor de zomermaanden zijn nu (eindelijk) weer lager dan de prijzen voor de wintermaanden.

Kolen

De frontmonthprijs voor kolen is afgelopen maand iets opgelopen en op 1 maart gesloten op $ 143,55 per ton. Op 31 januari was de prijs nog $ 136,65 per ton.

Er zijn verschillende redenen waarom de kolenprijs tijdelijk iets is opgelopen, zoals een kort koudefront dat over Europa trok, maar wat wellicht meespeelt, is dat twee weken geleden naar buiten is gekomen dat China in 2022 goedkeuring heeft gegeven voor de bouw van 106 GW aan nieuwe kolencentrales. 106 GW is ongeveer 8,5 keer het gemiddeld vermogen dat Nederland als geheel verbruikt.

In de eerste week van maart is de daling van de kolenprijs echter verder ingezet. Inmiddels zit de frontmonthnotering onder de $ 120,- per ton.

Emissierechten

De prijs van emissierechten is fors gestegen en hersteld naar het niveau van begin 2022. 20 februari ging de prijs zelfs door de € 100,- per ton en de kranten stonden er meteen bol van. Overigens wel met wisselende berichtgevingen. Waar de één de hoge prijs verwelkomt vanwege de impuls voor verduurzaming, schreeuwt de ander moord en brand en wil (uiteraard) gecompenseerd worden.

De prijzen voor 2024, 2025 en 2026 bewegen inmiddels rond de respectievelijk 100, 105 en 110 euro per ton.

Elektriciteit

De meeste forwardprijzen elektriciteit zijn afgelopen maand verder gedaald. De Cal24 en 25 baseload gingen omlaag, maar de Cal26 ging juist iets omhoog.

De Cal24 is op 1 maart gesloten op € 135,02 per MWh. De laatste keer dat de Cal24 daaronder zat, was op 10 juni 2022. Toen was de end-of-day-prijs € 127,52 per MWh, maar dat was toen een zeer kortstondig dipje.

In de maandsettlements is nu nog beter zichtbaar wat het effect van duurzame energieproductie is. Zien we bij de gas- en kolenmaandsettlements juist dat de prijzen volgend jaar hoger liggen dan nu, bij elektriciteit zien we de maandsettlements volgend jaar in de zonnige maanden juist lager liggen dan nu. Goed nieuws voor de verbruiker, maar slecht nieuws voor de eigenaar van zonnepanelen. Zonne-energie wordt immers steeds minder waard door de enorme groei van het aantal zonnepanelen in Nederland.

Bij de spotprijzen hebben we afgelopen maand niet de forse uitschieters gehad die we in januari nog wel hebben gezien. Toch is de gemiddelde EPEX-Spot day-ahead-prijs in februari opgelopen van € 126,24 per MWh naar € 130,48 per MWh. Dit is niet zozeer te danken aan het feit dat we de uitschieters naar boven missen, maar vooral te wijten aan het feit dat we in januari wel veel lage en zelfs negatieve uurprijzen hadden, maar dit in februari veel minder vaak voorkwam.