De meeste energieprijzen gehalveerd en toch is de markt zeer nerveus; het zijn bijzondere tijden

Algemeen

Het zijn bijzondere tijden. Ten opzichte van vorig kwartaal zijn de meeste energieprijzen nagenoeg gehalveerd, zowel spot- als forward. Emissierechten uitgezonderd. Toch is de markt nog steeds zeer nerveus. Op ieder signaal wordt gereageerd (kerncentrales, stakingen) maar het meest duidelijke signaal (klimaatverandering, droogte) wordt vooralsnog genegeerd.

We hebben dit jaar sowieso enkele bijzonderheden te melden. Ondanks de nog steeds hoge prijzen hebben we dit kwartaal méér negatieve uurprijzen gehad dan de eerdere eerste kwartalen in alle jaren hiervoor.

En: we hadden dit eerste kwartaal al 13 uren met negatieve uurprijzen op één dag. En ook nog eens aaneengesloten! In voorgaande jaren kwam het pas later in het jaar voor dat we in de buurt van 10 negatieve uurprijzen op een dag kwamen.

In maart zijn de energieprijzen verder gedaald, maar in de laatste paar dagen begonnen de prijzen toch weer te stijgen en deze stijging heeft zich de eerste dagen van april doorgezet.

Het grauwe en natte weer in maart heeft ervoor gezorgd dat we in maart slechts 120 zonuren hadden. Gemiddeld is dit normaal gesproken 145 vorig jaar maart hadden we zelfs 245 zonuren. Ondanks toch een record aan negatieve uurprijzen, maar dat was dit kwartaal vooral te danken aan de forse hoeveelheid windenergie die geproduceerd is.

Gas

Kijken we naar de gasvoorraadniveaus, dan zijn deze nog steeds ongekend hoog. Kijken we echter naar het gasverbruik, dan zien we dat we in maart dit jaar nagenoeg evenveel gas hebben verbruikt als in maart 2022. Dit terwijl we in januari en februari dit jaar juist nog veel minder verbruikten dan in dezelfde maanden vorig jaar. Het lijkt erop dat de recente prijsdalingen ervoor zorgen dat we inmiddels alweer minder bewust met ons energieverbruik omgaan.

Ondanks de hoge voorraadniveaus zijn de prijzen aan het eind van de maand maart en begin april opeens weer hard gestegen. De recente stijging van de gasprijs wordt vooral veroorzaakt door zorgen rondom de beschikbaarheid van kernenergie in Frankrijk én de stakingen daar waardoor LNG niet geïmporteerd kan worden.

Kolen

Begin maart zijn de kolenprijzen eerst flink gedaald, maar nu zit de stijgende lijn er weer in. De frontmonthprijs voor kolen is afgelopen maand iets gedaald en noteert nu $ 137 per ton maar toont een oplopende prijs. Dit wordt vooral ingegeven door de vertraging bij het onderhoud aan de Franse kerncentrales. Het niveau van eind februari is nog niet gehaald, maar de kans dat dit komende dagen wel gebeurt, is op dit moment groot.

De stakingen in Frankrijk betreffen niet alleen de LNG-terminals, maar ook het onderhoud aan kern- en waterkrachtcentrales. Doordat dit nu wordt uitgesteld / langer duurt, wordt een groter beroep gedaan op kolencentrales waardoor deze prijs oploopt.

Emissierechten

De prijs van emissierechten is afgelopen maand enorm volatiel geweest. Net voor het einde van de maand zaten de prijzen nog in een duikvlucht, maar afgelopen dagen spuiten de prijzen omhoog. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door het aantrekken van de economie en het uitblijven van de zo gevreesde recessie als door het minder beschikbaar hebben van kern- en waterkrachtcentrales nu (gevolg stakingen Frankrijk) als de angst voor komende zomer. Een gebrek aan smeltwater kan er dan voor zorgen dat kerncentrales onvoldoende koelwater kunnen onttrekken uit de rivieren (net als vorige zomer) en dat waterkrachtcentrales onvoldoende vermogen hebben. Hierdoor zullen kolen- en gascentrales meer moeten produceren waardoor meer uitstoot gerealiseerd wordt.

Elektriciteit

Afgelopen dagen is de dalende lijn onderbroken en lopen de prijzen weer iets op. De afgelopen maanden hebben we dit patroon vaker gezien. De trend is dalend, maar de markt is nog steeds nerveus en volatiel. Rimpelingen in de markt zorgen direct voor stijgende prijzen.

Vorige maand bewogen de maandsettlements zich tussen de € 120 en € 170 per MWh, deze maand is het tussen de € 105 en € 155. De spread is dus hetzelfde, maar het niveau is wel lager. In de maandsettlements is nu beter zichtbaar wat het effect van duurzame energieproductie is.

Op de spot- en onbalansmarkt zijn de elektriciteitsprijzen onveranderd volatiel. De omstandigheden voor batterijen zijn goed. Op 8 maart heeft Stratergy een update gepresenteerd van het batterijvermogen dat bij netbeheerders bekend is. Begin oktober was er nog zicht op 19,2 GW. Eind februari dit jaar is dat al opgelopen naar 34 GW. En TenneT maakte deze week bekend dat bij hen alleen al 43 GW in het vizier is.

Eén van de partijen die inzet op grote batterijen, is Lion Storage. Lion Storage heeft twee projecten in de pijplijn van die samen 350 MW vermogen hebben en 1.400 MWh capaciteit, op te leveren in 2025 én twee projecten in de pijplijn van die samen 400 MW vermogen hebben en 1.600 MWh capaciteit, op te leveren in 2026. Wanneer deze projecten doorgang vinden, wordt Lion Storage in één klap de grootste leverancier van (batterij)vermogen aan de aFRR, de balanceringsmarkt die nu nog volledig gedomineerd wordt door gascentrales.